Meldcode huiselijke geweld en kindermishandeling

 
Stap 1
Beschikbaar stellen van de meldcode aan alle medewerkers binnen uw organisatie
Als een medewerker signalen opvangt van huiselijk geweld of kindermishandeling, draagt hij/zij er zorg voor dat deze signalen vastgelegd worden in het cliëntdossier via de beheerder van het betreffende dossier. Indien de medewerker zelf niet eindverantwoordelijk is voor de geleverde zorg, meldt hij/zij de signalen aan de eindverantwoordelijke. De eindverantwoordelijke op de boerderij is verantwoordelijk voor de vervolgstappen en de juiste registratie daarvan.
In het dossier worden vastgelegd
·         signalen van huiselijk geweld, ouderenmishandeling of kindermishandeling
·         (de uitkomsten van) de gesprekken die hij/zij over de signalen voert
·         de stappen die hij/zij zet en de besluiten die hij/zij neemt ook de gegevens die de signalen weerspreken                worden vastgelegd.
Tips bij het vastleggen
·         houd feiten en signalen uit elkaar vermeld de status van hypothesen en veronderstellingen
·         vermeld de bron als er informatie wordt vastgelegd die afkomstig is van een ander.
·         Doe tevens de Kind check: zijn er meerdere kinderen in het gezin die onder verantwoordelijkheid van de                (disfunctionerende) ouder valt?
·         Ga tevens na of er andere zorginstanties betrokken zijn bij het gezin/het kind.

Stap 2
Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen van Veilig Thuis. Om de signalen die in kaart zijn gebracht goed te kunnen duiden, is overleg noodzakelijk met een collega en zo nodig met een deskundige van Veilig Thuis. Veilig Thuis is de organisatie voor advies en melding van mishandeling en geweld. Ook voor melding over schadelijke traditionele praktijken kunt u terecht bij Veilig Thuis. Contact kan worden gezocht met Veilig Thuis voor advies via telefoonnummer 0800 - 2000.

Stap 3
Gesprek met de cliënt
Na het adviesgesprek met een collega of Veilig Thuis, volgt een gesprek met de cliënt (of met zijn/haar wettelijke vertegenwoordiger). Leg omwille van de openheid zo snel mogelijk contact met de cliënt (of met zijn/haar wettelijke vertegenwoordiger) om de signalen te bespreken. Indien het vermoeden door het gesprek wordt weggenomen, dan zijn de volgende stappen niet nodig. In het gesprek met de cliënt (of met zijn/haar wettelijke vertegenwoordiger) gaat het er om dat de eindverantwoordelijke:

1. het doel van het gesprek uitlegt;
2. de signalen, dit wil zeggen de feiten die hij/zij heeft vastgesteld en de waarnemingen die hij/zij heeft gedaan, bespreekt;
3. de cliënt uitnodigt om daarop te reageren;
4. en pas na deze reactie zo nodig komt tot een interpretatie van wat hij/zij heeft gezien en gehoord en wat hem in reactie daarop verteld is.

Geen gesprek met de cliënt
Indien door het voeren van het gesprek de veiligheid van een van de betrokkenen in het geding zou kunnen komen, kan er worden afgezien van een gesprek met de cliënt.

Gesprek met kinderen
Ook als een cliënt nog jong is, is het van belang dat de eindverantwoordelijke het gesprek met hem/haar aangaat, tenzij dat vanwege zijn jeugdige leeftijd echt niet mogelijk of te belastend voor hem/haar is.
De eindverantwoordelijke beoordeelt zelf of een gesprek zinvol en mogelijk is, zo nodig in overleg met Veilig Thuis.

Positie van de jeugdige cliënt en zijn ouder(s)
Is de cliënt nog geen 12 jaar oud, dan voert de eindverantwoordelijke het gesprek zoals hierboven beschreven met de ouder(s) van de cliënt. Is de cliënt 12 jaar en nog geen 16 dan wordt het gesprek gevoerd met de cliënt en/of met de ouder.

Gesprek met de ouder(s)
Normaal gesproken zal er, als het om een minderjarige cliënt gaat, ook een gesprek over de signalen worden gevoerd met de ouder(s). Dit is niet alleen van belang als de ouders mogelijkerwijs betrokken zijn bij het huiselijk geweld of de mishandeling, maar ook als dit niet aan de orde is. De ouders behoren, zeker als zij het gezag uitoefenen, als regel te worden geïnformeerd over wat er bij hun kind speelt.

Melding zonder gesprek met de cliënt of zijn ouders
Indien er sprake is van situaties waarin de veiligheid van één van de betrokkenen in het geding zou kunnen komen, kan worden afgezien van contacten met de cliënt (en of zijn ouders) over de melding.

Stap 4
Wegen van het geweld of de kindermishandeling
De eindverantwoordelijke weegt de informatie en schat het risico op huiselijk geweld of kindermishandeling in, evenals de aard en de ernst van dit geweld.

Stap 5
Beslissen aan de hand van afwegingskader: Is zelf hulp organiseren mogelijk en/of is melden noodzakelijk?
De eindverantwoordelijke besluit tot het zelf organiseren van hulp en/of tot het doen van een melding. Bij acute en structurele onveiligheid, huiselijk geweld en/of kindermishandeling wordt áltijd een melding gedaan, ook wanneer aan de hand van de beroeps specifieke kennis wordt besloten zelf hulp in te zetten. De invulling van het afwegingskader zal per beroepsgroep verschillen, al naar gelang de aard van hun contacten met cliënten (incidenteel of langdurig) en de aard van hun professie (specialisme hulpverlener).
 
Schematisch overzicht afwegingen binnen stap 5:

1. Heb ik op basis van de stappen 1 tot en met 4 van de meldcode een vermoeden van (dreiging van) huiselijk geweld en/of kindermishandeling? Nee: afsluiten en vastleggen in dossier

Ja: ga verder met afweging 2.

2. Schat ik op basis van de stappen 1 tot en met 4 van de meldcode dat er sprake is van acute onveiligheid en/of structurele onveiligheid?

Nee: ga verder met afweging 3.
Ja: melden bij Veilig Thuis. De volgende afwegingen worden samen met Veilig Thuis doorlopen.

3. Ben ik in staat effectieve hulp te bieden of organiseren om dreiging van (toekomstig) huiselijk geweld en/of kindermishandeling af te wenden? Nee: melden bij Veilig Thuis

Ja: ga verder met afweging 4.

4. Aanvaarden de betrokkenen hulp om de dreiging van (toekomstig) huiselijk geweld en/of kindermishandeling af te wenden en zijn zij bereid zich hiervoor in te zetten?

Nee: melden bij Veilig Thuis
Ja: hulp bieden of organiseren, ga verder met afweging 5.

5. Leidt de hulp binnen de gewenste termijn tot de noodzakelijke resultaten ten aanzien van de veiligheid en/of het welzijn (herstel) van alle betrokkenen?

Nee: (opnieuw) melden bij Veilig Thuis
Ja: hulp afsluiten met afspraken over het volgen van toekomstige (on)veiligheid met betrokkenen en samenwerkingspartners.